Wednesday, June 25, 2008

Capsaicin အစပ္ - ငရုတ္သီးဓါတ္

Asked by DD85 @MMCP
ကြၽန္ေတာ့္အသိတစ္ေယာက္က င႐ုတ္သီးတအားစားတယ္။ သူစားတာကိုသြားျမည္းၾကည့္ေတာ့စပ္တာမွ အရမ္းကိုပူစပ္ၿပီးခါးတဲ့အခါးဓါတ္ဖက္ ကိုေတာင္ေရာက္ေနၿပီ။ အဲ့ဒီေလာက္ အစပ္ေတြေန႕တိုင္း စားရင္ ဘာေရာဂါေတြရႏုိင္ပါသလဲ။
သိသူမ်ား ေျဖၾကားေပးပါ။



'It is a very good question'
ေမးခြန္းတစ္ခုကို အေမးခံရတဲ႔သူက ဒီလုိစၿပီးေျပာလုိက္ၿပီဆိုရင္ သူ႔ဆီမွာ ေရေရရာရာ ေျဖစရာမရွိလို႔ပါဟု ယူဆ၍ရေလသည္။ အခုလည္း က်ေနာ္ဒီလုိပဲစေျဖပါေတာ႔မယ္။ အင္မတန္ေကာင္းတဲ႔ေမးခြန္းပါပဲ။ ခပ္ဆင္ဆင္ ဥပမာေလးေတြ အရင္ၾကည္႔ရေအာင္..

၁၉၅၀-၆၀ ခုႏွစ္ေလာက္အထိ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းသည္ ဥာဏ္ပြင္႔လန္းေစၿပီး အေတြးအေခၚေကာင္းေစသည္ ဟုယူဆၾကတုန္းပါပဲ။ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းသည္ က်န္းမာေရးကို ထိခုိက္ေစႏုိင္သည္ဆုိတာ ႏွစ္ဆယ္ရာစုေႏွာင္းပိုင္းမွ စတင္ေခတ္စားလာတာပါ။ ဘယ္အခ်ိန္ၾကရင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းသည္ က်န္းမာေရးကို ေကာင္းေစသည္ လုိ႔ျပန္ျဖစ္ဦးမလဲ မသိဘူး။

ဆရာျမသန္းတင္႔ ဘာသာျပန္တဲ႔ သုခၿမိဳ႔ေတာ္ဆုိတဲ႔ ၀တၳဳထဲကဇာတ္ေကာင္ လန္ခ်ားဆြဲတဲ႔ကုလားက တစ္ျခားလန္ခ်ားကုလားတစ္ေယာက္ကုိ ၾကည္႔ၿပီး ဒီလုိေတြးပါတယ္.. “ဒီေကာင္ႏွယ္ သန္လိုက္တာ.. လန္ခ်ားအေလးႀကီးကို ဆြဲသြားတာမ်ား ေပါ႔ေပါ႔ေလး ထင္ရတယ္.. ဘယ္လို ငရုတ္သီးေတြမ်ားစားၿပီး ဒီလုိအားရွိေနပါလိမ္႔” (ဤစာသားအတိုင္းမဟုတ္ပါ.. မွတ္မိသလုိျပန္ေရးထားတာပါ)။ အဲဒီ၀တၴဳကဇာတ္ေကာင္က တကယ္ကို ငရုတ္သီးစားရင္ အားရွိတယ္လို႔ ထင္ေနတာပါ။

အဆုတ္ထဲေသြးခဲေရာက္တဲ႔ ေရာဂါတစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ Pulmonary Embolism လို႔ေခၚပါတယ္။ ေသတတ္ပါတယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာ မၾကာခဏေတြ႔ရတဲ႔ေရာဂါပါ။ ျမန္မာ၊ အိႏိၵယ၊ ပါကစ္စတန္၊ ဘဂၤလားေဒရွ္႔၊ ထုိင္း စတဲ႔ အစပ္စားတဲ႔ အာရွႏုိင္ငံေတြမွာ သိပ္မေတြ႔ရပါဘူး။ အျဖဴေကာင္ဆရာ၀န္ေတြကေတာ႔ ေျပာပါတယ္၊ ဒီေရာဂါမ်ိဳး မင္းတို႔ဆီမွာလည္း ရွိမွာပါ၊ မင္းတို႔က ေသေသခ်ာခ်ာ မရွာၾကလုိ႔ပါတဲ႔။ မဟုတ္ပါဘူး။ အသက္ရွင္စဥ္မွာ ဒီေရာဂါလြတ္သြားတယ္ထားဦး ေသျပီးရင္ခြဲၾကည္႔ရင္ေတာ႔ မလြတ္ေတာ႔ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံေတြမွာ တကယ္ကိုဒီေရာဂါရွားတာပါ။

အရင္တုန္းကေတာ႔ အစပ္စားရင္ ပါးစပ္၊ လွ်ာ၊ လည္ေခ်ာင္း၊ အစာအိမ္နဲ႔အူလမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ေရာင္ျခင္း၊ အနာျဖစ္ျခင္း၊ ကင္ဆာျဖစ္ျခင္း တို႔ပိုမိုျဖစ္ေစတယ္ဆိုတဲ႔ အယူအဆ ရွိခဲ႔ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္ထိလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဒီအယူအဆကို လက္ခံၾကတုန္းပါပဲ။ သက္ေသသကၠာယျပဖုိ႔ဆိုရင္လည္း တုတ္ထမ္းျပီးေဆြးေႏြးမွရပါလိမ္႔မယ္။ က်ေနာ္ရဲ႕ခံယူခ်က္ကေတာ႔ အနာမရွိတဲ႔သူ အစပ္စားရင္ျပႆနာမရွိေပမယ္႔ လွ်ာ-အစာအိမ္-အူ စသည္တို႔မွာ အနာတစ္ခုခုရွိမယ္ဆိုရင္ေတာ႔ အစပ္စားရင္ မသင္႔ေတာ္ဘူးလုိ႔ထင္ပါတယ္။ က်ေနာ္႔အထင္ပဲျဖစ္တဲ႔အတြက္ေၾကာင္႔ မွားႏုိင္ပါတယ္။ ခုိင္လံုတဲ႔ သုေသသနစာတမ္း စမ္းသပ္ခ်က္ေတြေပၚလာရင္ေတာ႔ လုိအပ္ရင္ အယူအဆေျပာင္းရမွာပါ။ အစာအိမ္နာ ျဖစ္ရျခင္း ဇစ္ျမစ္ကေတာ႔ အစပ္ေၾကာင္႔မဟုတ္ပဲ H pylori ဆုိတဲ႔ ဘက္တီးရီးယားပိုးေၾကာင္႔ ဆုိတာေတာ႔ ေတြ႕ရွိထားတာၾကာပါၿပီ။

အခုတစ္ေလာမွာမွ အစပ္နဲ႔ ပါတ္သက္တဲ႔ အယူ၀ါဒကြဲေလးေတြ ၾကိဳၾကားၾကိဳၾကားစေတြ႔လာရတယ္။ အထင္ရွားဆံုးကေတာ႔ Capsaicin လုိ႔ေခၚတဲ႔ ငရုတ္သီးမွာပါတဲ႔ အစပ္ ဓါတ္ပါပဲ။ ကင္ဆာဆဲလ္ေတြကို Capsaicin နဲ႔ Nottingham, UK ဓါတ္ခြဲခန္းမွာ ေတြ႔ေပးတယ္႔အခါ ကင္ဆာဆဲလ္ေတြ ေသကုန္ပါတယ္။ ဓါတ္ခြဲခန္းမဟုတ္တဲ႔ လူသက္ရွိေပၚမွာ တိုက္ရုိက္စမ္းသပ္ျခင္းရဲ႕ ရလဒ္ကိုေတာ႔ မသိၾကေသးပါဘူး။ ဒီေတာ႔ အစပ္စားရင္ ကင္ဆာေပ်ာက္မယ္လုိ႔ေတာ႔ တိတိက်က် သတ္မွတ္လို႔မရေသးပါဘူး။

ဒီ capsaicin ဟာ ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ ဇီ၀ကမၼျဖစ္စဥ္ကိုလည္း ျမန္လာေစျပီး ကိုယ္ခႏၶာအတြင္း အပို ကယ္လိုရီမ်ားကို ေလွ်ာ႔က်ေစဖုိ႔ အေထာက္အကူေပးတယ္လုိ႔ တစ္ခ်ိဳ႕ကဆုိျပန္ပါတယ္။ တနည္းေျပာရရင္ေတာ႔ အစပ္စားရင္ အဆီက်မယ္ေပါ႔။ ျပန္္ဆက္စပ္ၾကည္႔ရရင္ အစပ္စားတဲ႔တုိင္းျပည္ေတြမွာ အ၀လြန္ လူဦးေရနည္းပါးတာကိုေတြ႔ရပါတယ္။ ဆင္းရဲလုိ႔မ၀ၾကတာပါလို႔မေျပာနဲ႔၊ ခ်မ္းသာၿပီး အစပ္စားတဲ႔ ေရနံသူေဌးတုိင္းျပည္ေတြမွာလည္း အ၀လြန္လူဦးေရဟာ အျဖဴေကာင္ေတြႏုိင္ငံေလာက္မမ်ားပါဘူး။ ေနာက္တစ္ခုက မိန္းကေလးေတြ အဆီက်ေအာင္ လိမ္းတဲ႔ေဆးတစ္မ်ိဳးဟာ ငရုတ္ရည္နဲ႔ ေဖၚထားတယ္လုိ႔ၾကားဖူးပါတယ္။ လိမ္းလုိက္ရင္ အလြန္ပူဆုိပဲ။

ထုိင္းႏိုင္ငံမွာ လုပ္တဲ႔သုေသသနတစ္ခုမွာေတာ႔ capsaicin ဟာ ေသြးခဲျခင္းကုိ ကာကြယ္ေပးတယ္လုိ႔ေတြ႔ရွိလာပါတယ္။ အထက္မွာ က်ေနာ္ေျပာခဲ႔သလို အစပ္စားတဲ႔တုိင္းျပည္ေတြမွာ ေသြးခဲျခင္းေရာဂါ အျဖစ္နည္းတယ္ဆုိတာ နဲ႔ ကိုက္ညီပါတယ္။

capsaicin ဟာ နာက်င္မွဳကိုလည္း သက္သာေစပါတယ္။ ေရယုန္ေပါက္ျပီး စပ္ဖ်င္းဖ်င္း နာေနတဲ႔ေနရာကို capsaicin ပါေသာ လိမ္ေဆးလိမ္းေပးရင္သက္သာပါတယ္။ ကိုယ္ခႏၶာမွာနာက်င္ကုိက္ခဲေနမွဳကို capsaicin နဲ႔ထိန္းဖို႔လည္း စမ္းသပ္ေနၾကပါတယ္။

အခုလို ေပၚပင္ျဖစ္ေနတဲ႔ capsaicin အစပ္ ငရုတ္သီးဓါတ္ဟာ သုေသသန အဆင္႔ဆင္႔ေတြကို ေက်ာ္ျဖတ္ျပီးရင္ေတာ႔ တကယ္ကို က်န္းမာေရးအတြက္ေကာင္းေစသလား၊ ဒါမွမဟုတ္ က်န္းမာေရးအတြက္ဆုိးေစသလား ကို အမွန္အကန္ သိလာမယ္႔ တခ်ိန္ခ်ိန္ကိုပဲ ေစာင္႔ၾကည္႔ရမွာပါ။ ဒီအေတာအတြင္းမွာေတာ႔ တန္ေဆးလြန္ေဘး ပါပဲ။